منظور از آبکاری طلا چیست؟

آبکاری طلا با نام‌های روکش طلا یا تغییر رنگ طلا نیز شناخته می‌شود. در آبکاری یک لایه نازک از طلا روی فلزاتی مثل نقره، نیکل، برنج، مس می‌نشیند تا طلای سیاه و کدر شده زیبا و درخشان شود. به عبارت دیگر آبکاری طلا روشی برای جلوگیری از زنگ زدگی، پوسیدگی، دون دون و سوراخ شدن یا قرمز شدن رنگ طلا است؛ از همین رو اگر به طلافروشی‌ها بگویید که قصد تغییر رنگ دادن طلا را دارید از آب طلای ۲۴ عیار برای روکش دادن استفاده خواهند کرد.

برای زیبایی و درخشندگی بیشتر طلا از آب طلا ۲۴ عیار استفاده می‌کنند؛ اما اگر روکش طلا مد نظرتان است باید طلا با سایر فلزات ترکیب شود. به عنوان نمونه برای طلای سفید از روکش رادیوم برای آبکاری و زیبایی استفاده می‌کنند. در فرایند آبکاری، طلا و جواهرات را داخل ظرفی که محتوی آلیاژ طلاست قرار می‌دهند و با وارد کردن جریان الکتریکی لایه نازکی از طلا روی جواهرات رسوب می‌کند.

چرا طلا را آبکاری می‌کنيم؟

به دلایل زیادی طلا را آبکاری می‌کنند، اما لازم است بدانید که روکش طلا یا هر فلز دیگری دائمی نیست و با گذشت زمان از بین می‌رود؛ به همین علت برای اینکه روکش طلا دوام بیشتری داشته باشد باید در نگهداری از آن دقت کنید. روکش طلا بیشتر از طلای اصل به مواد شیمیایی و ضربه حساس است و از روی طلا کنده می‌شود. پلاک طلا اسم که بیشتر در تماس با نور خورشید و تعریق بدن قرار دارد خیلی زود رنگ آن سیاه و کدر می‌شود؛ بنابراین بهترین راهکار روکش یا آبکاری طلاست. از دلایل آبکاری طلا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

⦁ طلا بعد از گذشت مدتی مشکی می‌شود که با آبکاری یا روکش طلا می‌توان جلوی سیاه شدن و تغییر رنگ را گرفت.

⦁ برای زیبایی، درخشندگی و نو شدن قطعه طلا یا هر فلز دیگری.

⦁ افزایش مقاومت فلز در برابر سایش، خوردگی و پوسیدگی

⦁ در برابر نور و تشعشعات به عنوان سپر عمل می‌کند.

⦁ جلوه‌ای زیبا و درخشانی به جواهرات و بدلیجات ارزان قیمت می‌دهد.

⦁ آبکاری باعث بالا رفتن دوام طلا می‌شود.

⦁ در طلای آبکاری شده چون از لایه نازکی از طلا استفاده شده نسبت به طلای اصل قیمت پایینی دارد.

مراحل آبکاری طلا

آبکاری طلا یکی از روش هایی است که امروزه جهت زیبایی و درخشندگی هرچه بیشتر جواهرات استفاده می‌شود. این روش همانند مخراج کاری و مینا کاری روی طلا صرفا جنبه زیبایی دارد.

به طور خلاصه برای آبکاری طلا باید مراحل زیر انجام شود:

⦁ آماده سازی: در این مرحله فلزی که می‌خواهیم آبکاری کنیم را باید توسط روغن پولیش و صابون جلا تمیز و براق شود.

⦁ شست و شو: برای از بین بردن آلودگی روی فلزات آن را با آب داغ و پودر شوینده شستشو می‌دهند.

⦁ لیز گیری: در مرحله لیز گیری فلز را داخل یک استکان حاوی اسید سولفوریک انداخته و با آب شهری شستشو می‌دهند سپس برای خشک شدن کامل فلز از خاک اره استفاده می‌کنند تا رطوبت آن از بین برود.

⦁ وان آبکاری: در مرحله آخر یعنی وان آبکاری فلز را داخل محفظه شیشه‌ای قرار داده و روی آن الکترولیت می‌ریزند.

در این قسمت می‌خواهیم تمامی مراحل آبکاری کردن طلا را به صورت کامل توضیح دهیم. آبکاری طلا باید توسط مراحل مختلف و به ترتیب انجام شود.

1. در اولین مرحله، طلای مورد نظر باید آماده شده و روی سطح آن خش گیری شود. با خش گیری کردن، طلا دارای سطح آینه ای و شفاف می‌شود.
2. در مرحله دوم بعد از خش گیری، قطعه طلا با استفاده از مواد شیمیایی مخصوص شسته و با خاک اره خشک می‌شود. اگر روی قطعه طلا، خش‌های عمیقی ایجاد شده باشد که توسط خش گیری رفع نشود، با استفاده از روغن پنزا، این خش‌های عمیق را برطرف می‌کنند.
3. بعد از آماده سازی قطعه طلا نوبت به آماده کردن وان آبکاری می‌رسد. وان آبکاری در حقیقت آبی است که طلا را برای آبکاری در آن حل کرده‌اند.
4. در این قسمت به آرامی قطعه طلا را داخل وان قرار داده تا ذرات طلا به سمت فلز جذب شوند. شما می‌توانید در این مرحله به راحتی تغییر رنگ طلا و درخشندگی آن را مشاهده کنید.

توجه داشته باشید که برای داشتن جواهرات آبکاری شده می‌توانید از سایت آدان که در زمینه ساخت سفارشی طلا و نقره فعالیت دارد محصول مورد نظر خود را سفارش دهید.

انواع روش‌های آبکاری طلا

چهار روش پرکاربرد برای آبکاری طلا وجود دارد که عبارتند از:

خرید طلای آبکاری شده

بهترین گزینه برای افرادی که نمی‌خواهند از طلا و جواهرات خود به صورت روزانه استفاده کنند، طلای آبکاری شده است. استفاده مرتب از طلا باعث کاهش سطح اصطکاک و تغییر رنگ می‌شود. به همین منظور می‌توانید برای خرید طلای آنلاین آبکاری شده به سایت آدان مراجعه کنید.

آبکاری طلا تزئینی

یکی از پرکاربردترین روش‌های آبکاری که در ساعت‌های طلا، موبایل، وسایل خانه، جواهرات و…استفاده می‌شود، آبکاری تزئینی طلا است. دلیل پرطرفدار بودن این روش سنتی بودن و تنوع رنگی زیاد است به طوری که می‌توان رنگ‌های زرد طلایی، سفید، سبز، صورتی و قرمز ایجاد کرد.

آبکاری طلا آلیاژی

آبکاری طلا با روش آلیاژی منجر به مقاومت در برابر خوردگی و ساییدگی شده و در عین حال زیبایی را نیز در طلا به ارمغان می‌آورد.

آبکاری طلا اسیدی

یکی از آسان‌ترین روش‌های آبکاری طلا محسوب می‌شود که در آن یون‌های مثبت و منفی با آب طلای ۲۴ عیار ترکیب شده و روی طلا یا فلز می‌کشند.

آبکاری طلا سولفیدی

آبکاری طلا با این روش علاوه بر زیبایی و درخشندگی که به طلا و جواهرات می‌دهد موجب افزایش ضخامت لایه طلا نسبت به سایر روش‌ها نیز می‌شود.

مزایا و معایب آبکاری طلا

آبکاری طلا دارای مزایای فراوانی است. این روش که در حقیقت نوعی روکش برای فلزات و جواهرات محسوب می‌شود، امروزه بسیار مورد توجه قرار گرفته است. اگر بخواهیم به مهم‌ترین مزایای آبکاری کردن طلا اشاره کنیم، می‌توان موارد زیر را نام برد:

ظاهر زیبا: آبکاری طلا در حقیقت یک روکش روی فلز است که باعث درخشندگی و زیبایی هرچه بیشتر آن می‌شود. با این روش می‌توانید فلزات بی ارزش را همانند جواهرات واقعی استفاده کنید. به هر میزان عیار روکش بالاتر باشد، ظاهر آن به جواهرات نزدیک‌تر است.

هزینه پایین: همانطور که مطلع هستید قیمت طلای اصل بسیار زیاد بوده و هر کسی توان خرید آن را ندارد. در روش آبکاری کردن از یک فلز ارزان قیمت برای طلای پایه استفاده می‌کنند و روی آن یک لایه نازک طلا آبکاری می‌شود. قیمت آبکاری کردن بسیار پایین است و شما می‌توانید حتی از طلا با عیار ۲۴ برای آبکاری کردن استفاده کنید.

افزایش دوام طلا: طلا یک فلز نرم و دوام بسیار پایین است. بیشتر مواقع برای افزایش دوام طلا و طول عمر آن از روش آبکاری کردن استفاده می‌شود. با آبکاری نوعی روکش محافظ روی طلا ایجاد می‌شود که مقاومت آن افزایش می‌یابد.

محافظت از رطوبت: اگر در آب و هوای مرطوب زندگی می‌کنید، آبکاری کردن طلا یک روش عالی برای مناطق شرجی محسوب می‌شود. استفاده کردن از آبکاری علاوه بر زیبایی و درخشندگی باعث محافظت طلا از رطوبت و تحلیل و خوردگی آن می‌شود.

طرح‌های متنوع: با استفاده از آبکاری کردن شما می‌توانید به راحتی مدل‌های مختلف بدلیجات را با استفاده از این روش به طلا تبدیل کنید. در این روش می توان با صرف هزینه بسیار کم مدل‌ها و طرح‌های متنوعی از جواهرات را داشته باشید.

باید بدانید که در کنار مزایای آبکاری طلا این روش معایبی هم نیز در پی دارد که از نمونه‌های آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

ارزش کم: طلای آبکاری شده از یک لایه نازک طلا تشکیل شده است که امکان استخراج آن هزینه‌بر است. این نوع طلا ارزش چندانی نداشته و به عنوان سرمایه نمی‌توان روی آن حساب کرد.

مقاومت کم در برابر آب: طلای خالص بسیار در برابر آب مقاوم است اما طلای آبکاری شده اگر به مدت زیاد در مجاورت آب قرار گیرد ممکن است آسیب ببیند. توصیه می‌شود از این نوع طلا هنگام حمام کردن به هیچ عنوان استفاده نکنید.

خراشیدگی ضعیف: روکش طلای آبکاری شده بعد از چند مدت استفاده به مرور پوسته پوسته و خراشیده می‌شود. علت پوسته شدن طلای آبکاری شده سطح نازک طلا روی آن است که در صورت سایش و یا بر خورد با وسایل نوک تیز به سطح ان آسیب وارد می‌شود.

لکه دار شدن طلا: اگر فلز پایه که روی آن آبکاری طلا انجام شده است از مس و نقره باشد پس از مدتی دچار لکه می‌شوند. فلز مس و نقره مستعد زنگ زدگی هستند و هر چقدر روکش آبکاری شده نازک باشد زودتر لک‌ها روی سطح آن ظاهر می‌شوند.

روش تمیز کردن و محافظت از جواهرات آبکاری شده

برای افزایش طول عمر طلای آبکاری شده باید از آن‌ها محافظت کرده و به طور مرتب تمیز کنید. برای تمیز کردن این نوع جواهرات می‌توانید از صابون یا یک ماده شوینده سبک و آب گرم استفاده کنید. به هیچ عنوان از مواد شیمیایی سفید کننده برای پاک کردن طلای آبکاری شده نباید استفاده کرد. توصیه می‌شود از مسواک یا برس نیز برای شستن طلا استفاده نکنید؛ زیرا ممکن است باعث خراشیدگی سطح آبکاری شده شود. بهتر است از یک پارچه نازک و نرم برای تمیز کردن و شستن آن استفاده کنید.

محافظت از طلای آبکاری شده نیز بسیار راحت است. برای این منظور بهتر است طلای آبکاری شده را از مواد آرایشی و عطر دور نگه دارید. مواد شیمیایی در صورت تماس با طلاهای آبکاری شده به ساختار آن آسیب می‌زنند. سعی کنید طلای آبکاری شده در مجاورت ساییدگی و یا خراش قرار نگیرد؛ زیرا روکش آن دچار پوسته پوسته شدن می‌شود. عرق انسان نیز ممکن است باعث لکه دار شدن طلا شود. پس به هنگام گرما سعی کنید از این جواهرات استفاده نکنید. هنگام انجام کار های روزمره منزل، همانند جارو کردن و گرد گیری سعی کنید از آن‌ها استفاده نکنید؛ زیرا گرد و خاک نیز درخشندگی طلای آبکاری شده را از بین می‌برد.

سخن پایانی

به احتمال زیاد کلمه آبکاری طلا را در بازار طلافروشان شنیده باشید؛ زیرا برخی از طلافروشان به محض پسند کردن طلای مورد نظر پیشنهاد می‌دهند که در صورت تمایل می‌توانید رنگ آن‌ها را تغییر دهید. این روش همان آبکاری طلا است. آبکاری طلا روشی است که در آن روی اشیا دکوری و جواهرات از جنس مس، نقره یک لایه روکش طلا برای زینت دادن و عوض کردن رنگ رسوب می‌دهند. با دو روش صنعتی و مدرن می‌توان طلا را آبکاری یا روکش کرد.

(منبع: جواهری حقانی)