اینجا هر ایده‌ای میتونه رنگ واقعیت به خودش بگیره

الماس

Thursday، ۳ Esfand ۱۴۰۲

سنگ الماس

الماس

به راستی راز این سنگ زیبا چیست که هر انسانی آرزوی داشتن تکه‌ای خوش تراش و پاک آن را دارد. الماس(Diamond)  سنگی است بسیار قیمتی و دوست داشتنی که از دوران کهن تا حال حاضر مردم جهان  از این سنگ استفاده کرده اند و آن را در انواع جواهرات به کار برده اند .این سنگ  نماد عشق عمیق و همیشگی می باشد و سخت ترین ماده شناخته شده روی زمین است. در ادامه مقاله ما قصد داریم تا در رابطه با الماس خالص، مشخصات سنگ الماس، ویژگی‌های الماس و… مطالب جذاب و خواندنی بسیاری بیاوریم.

الماس کربن خالص است، ولی از دانه‌های تبلور کربن تشکیل نمی‌شود مگر آنکه کربن سخت فشرده و در همان حال بسیار گرم شود. دانه‌های تبلور کربن معمولاً در عمق ۱۰۰ تا ۲۰۰ کیلومتری از سطح زمین و در حدود بین ۹۹۰ میلیون سال تا ۲/۳ میلیارد سال قبل شکل گرفته است (عمر تقریبی زمین ۵/۴ میلیارد سال است).  شاید جاهایی که الماس در آن‌ها یافت شده گلوگاه آتشفشان‌های خاموش باشند. اگر چنین باشد، قله این آتشفشان‌های قدیمی توسط باد و آب ساییده شده‌است.

الماس در واقع ماده‌ای شبیه به نوک مدادهای معمولی است اما نوع بلورین شده و کریستالین آن می‌باشد.

الماس سخت‌ترین ماده طبیعی است که تا کنون توسط بشر کشف شده است. مصارف و کاربرد زیادی به ویژه در صنعت، ساخت مته‌های تراشنده، ابزار آلات صنعتی و تراش گوهرها و خود الماس دارد.

سالانه حدود ۱۱ تا ۱۲ تن الماس خام از درون زمین به دست می‌آید، از این مقدار فقط ۲ تن آن قابلیت تبدیل به جواهر را دارند. برای تهیه چنین حجمی از الماس حدود ۲۰۰ میلیون تن سنگ معدن از معادن استخراج می‌شود.

نحوه خرید و فروش الماس

یک سیاست تجاری هنگام بیش از استخراج الماس وجود دارد که در نوع خود جالب است. هنگامی که ذخایر مازاد بر فروش زیاد می‌شود، شرکت‌های تجاری و صاحبان اصلی کالا از تعدادی دلال محلی یا غیر بومی که همیشه منتظر چنین فرصت‌هایی هستند دعوت میکنند و الماس‌ها را به انان نشان می‌دهند. اکثر آن‌ها که افراد خبره‌ای هستند. آنها در یک نگاه قیمیت حدودی را براورد کرده ومجموعه را خریداری میکنند. سپس دلال‌ها از افراد مختلف و معتبر برای خرید کالا دعوت کرده و آنهایی که واجد شرایط هستند را ثبت نام میکنند. آنها مخلوطی از سنگ‌های خوب و بد یا ریز و درشت، آن گونه که خود می‌دانند بسته بندی کرده و هر بسته را به بهترین قیمت پیشنهادی می‌فروشند (نوعی حراج انحصاری ). این برای خریداران نوعی ریسک محسوب میشود ولی اکثر اوقات برای دو طرف به صرفه است.

هیچ سنگی در دنیا بدین روش معالمه نمی‌شود این روش تقریبا سالی ده مرتبه در کشورهای بزرگ تولید کننده الماس انجام می‌پذیرد و گاهی با تغییراتی جزئی همراه است. مهم‌ترین معادن الماس در آفریقای جنوبی، هندوستان، استرالیا و تازگی کانادا واقع شده‌اند.

چهار عامل مهم در خرید و شناسایی الماس

  1. رنگ (Colour): شما چه رنگ از الماس را دوست دارید؟ آبی، زرد، قرمز، صورتی، قهوه‌ای، سبز، بی‌رنگ یا سیاه.

الماس به تمامی این رنگ‌ها یافت می‌شود . بیشترین رنگ آن الماس بی رنگ است. البته الماس بی‌رنگ خود در 9 طیف رنگ سفید درجه بندی شده است. این تنوع رنگ به خاطر وجود نیتروژن در الماس است. الماسی خوش رنگ‌تر است که حاوی نیتروژن کمتری باشد. اکثر طبقه بندی رنگ الماس‌ها توسط موسسه (GIA) که معتبرترین موسسه گوهرشناسی در دنیا است بهبود یافته و معرفی شده است. بر این اساس رنگ سفید الماس از D انگلیسی شروع و تا   Z ادامه می‌یابد ( D بهترین و Z نامرغوب‌ترین رنگ است). قضاوت واقعی این رنگ توسط مجموعه‌ای به نام (Master Stone) که شامل جعبه‌ای با نگین‌های مختلف طیف‌های رنگ الماس است، انجام می‌پذیرد.

۲. پاکی:

این مفهوم به معنی، میزان تمیزی و خالص بودن سنگ است، اکثر نگین‌ها دست کم دارای ناخالصی ریز و درون‌گیر می‌باشند. در الماس این ناخالصی بیش از آن چه هر چیز دیگری باشد کربن سیاه (گرافیت) است.

در واقع، هر چه قدر که تعداد اینکلوژن در الماس کم‌تر باشد یا به عبارنی هر چه قدر مقدار لکه‌ها کمتر باشند، الماس پاک‌تر نامیده می‌شود.

این عیوب معمولا با چشم غیر مسلح قابل تشخیص نیستند ولی در ظاهر هر جواهر الماسی، پاکی آن نقش تعیین کننده‌ای دارد و می‌تواند درخشش آن را دچار تغییر قرار دهد.

درجه بندی پاکی الماس به ۹ رده تقسیم می‌شود که بهترین و پاک‌ترین آن با ذره بین، با بزرگنمایی ۱۰ برابر، لکه، ناخالصی و درون‌گیر در آن مشاهده نمی‌شود.

بر همین اساس درجه بندی علمی به وسیله GIA  برای یک الماس ارائه شده است که در زیر توضیح این درجه بندی آورده شده است.

انواع درجه بندی GIA

  • FL
  • IF
  • VVS2
  • VS1,VS2
  • SL1,SL2
  • l1,l2,l3

که به ترتیب از بالا به پایین ارزش پاکی الماس نزولی است. در واقع مورد اول یعنی FL  ارزش بسیار بالاتری از موارد بعدی خود دارد و الماس پاک‌تر و درخشان‌تر است.

جالب است بدانید هر ساله تعداد زیادی از رنگ‌ها و درجه بندی ناخالصی‌ها در کشورهای مختلف رویت می‌شود اما آنهایی قابل قبولند که تحت لیسانس موسسات معتبر قرار گرفته و توسط کارشناسان امر تایید شده باشند.

۳. تراش:

همان‌طور که از اسم آن برمی‌آید به روش‌های تراشیدن سنگ گفته می‌شود. اگر می‌خواهیم الماس، درخشان، زیبا و پر تلالو شود باید در تراش آن حتما تناسب زاویه‌های تراش رعایت شود. اگر الماس از زاویه نادرست تراشیده شود باعث می‌شود، اولا ضایعات بیشتری شامل سنگ ناتراش اولیه شود و الماس به دست آمده کوچکتر خواهد بود. ثانیا اگر این تراش غیر استاندارد و بی‌لطافت و ظرافت باشد باعث می‌شود نوری که درون الماس و زوایای آن انتشار می‌یابد، اثرات کمتری از خود نمایان کند و سنگ براقی خود را از دست بدهد. در اثر این بی دقتی پدیده‌ای به نام چشم ماهی «نوعی نور گرفتگی» در سنگ پدیدار خواهد گشت.

اگر الماس به درستی تراش خورده باشد، هنگامی که نوری از بالا به سطح آن تابانده شود بازتاب و انتشار نور زیبایی درون آن به وجود می‌آید. هرگز نباید نور را از پشت سنگ به آن تاباند. این بازی نوری آن قدر زیبا است که به شما اجازه نمی‌دهد درون الماس را کاملا ارزیابی کنید.

لازم به ذکر است که تناسب و تقارن مطلوب بسته به ضریب شکست نور سنگ‌های مختلف متغیر است. شکل زیر چند نوع تراش استاندارد نگین‌ها را که رایج هستند نمایش می‌دهد.

رایج‌ترین تراش در الماس به نام (Brilliant cut) شناخته می‌شود که یک نمونه محکم، مکرر و دائمی از تراش آن است که توسط (Dabi Talkowsky) پایه ریزی شده، این تراش مشتمل بر 81 صحفه بود که نوع کنونی آن زیباتر و دارای 58 صفحه است. یک شرکت ژاپنی ادعا کرد که می‌تواند با تغییر دادن و افزایش تعداد صفحات تراش از 81 به 86 و با در دست داشتن سنگی ضخیم‌تر باعث قوی‌تر شدن زاویه تابش نور شده و این فرایند کمک در بهبود رنگ الماس می‌کند، اما به نظر می‌رسد این شیوه در تغییر رنگ الماس موفق نبوده و جنبه علمی نداشته است.

تراش الماس‌های گرد (Round Diamonds)

حالت استاندارد الماس در میان اشکال گوناگون، همان الماس گرد می‌باشد که شامل75 درصد الماس‌های فروخته شده است. در الماس گرد، حدوداً 58 تراش استفاده می‌شود که این تراش‌ها بین تاج، کمر و پایه آن تقسیم شده اند. مدل معروف الماس، یعنی برلیان از همین نوع می‌باشد. سبک برش Roud Brilliant در حدود سال‌های 1700 میلادی ابداع گردیده است و در طی سال‌های بعد از آن اصلاح شده است. در سال1860،  Henry Morse از بوستون برای اولین بار پیشنهاد ایجاد زاویه هایی را در برش برلیان را داد. این زوایا باعث بهتر دیده شدن Fire  (دیسپرژن) و Brilliancy  (براقی) می‌شوند. این زوایا امروزه در برش برلیان‌های مدرن قابل مشاهده هستند. در سال1919،  Marcel Tolkowsky آخرین تغییرات را روی برش این مدل از الماس انجام داد و در سال 2005، GIA استاندارد‌های یک برش Round Brilliant را به عموم معرفی کرد. می‌توان گفت برش گرد از سال ۱۹۱۹ تا کنون جزو رایج‌ترین برش‌های الماس بوده است.

تراش الماس بیضی شکل (Oval Diamonds)

یکی از انواع تراش الماس، الماس بیضی شکل می‌باشد که به دلیل طراحی کاملاً متقارن و معمولی خود، بیشتر مورد استفاده خانم هایی که دستان کوچک یا انگشتان کوتاه دارند قرار می‌گیرد. کشیدگی حالت الماس، انگشتان را بلندتر و کشیده‌تر نشان می‌دهد. برش این شکل می‌تواند باریک‌تر یا پهن‌تر باشد که بستگی به سلیقه افراد و شکل Rough دارد. این تراش بسیار خاص‌تر از شکل گرد Round می‌باشد اما از جهاتی هم شبیه به آن است.

الماس کوه نور که در سال 1304 میلادی یافت شد، اولین الماسی که با این شکل( شکل بیضی) در تاریخ شناخته شده است. این الماس در حال حاضر در برج لندن نگهداری می‌شود. یکی دیگر از معروف‌ترین الماس‌ها با تراش بیضی شکل، الماسی است مربوط به دوران ویکتوریا با 184 قیراط وزن که در سال 1887 برش خورده است. تراش معروف Oval  در سال 1960 محبوب و مدرنیزه شد.

تراش الماس مارکیز (Marquise Diamonds)

این نوع تراش یک شکل بلند و باریک دارد و این گونه به نظر می‌رسد که الماس سایز بزرگ‌تری دارد. همچنین در این تراش، تقارن اهمیت بسیار زیادی دارد تا حدی که حتی یک تفاوت کوچک می‌تواند ظاهری نا هماهنگ به آن بدهد. برش مارکیز ظاهر الماس را شبیه به توپ راگبی می‌کند و به این دلیل این برش را کاملاً متفاوت از برش های دیگر می‌کند.

این نوع الماس که الهام گرفته شده از لبخند مادام مارکیز معشوقه‌ی لویی شانزدهم می‌باشد، اولین بار به دستور و سفارش لویی شانزدهم ساخته شد. الماس مارکیز مدلی کشیده با انتهای زاویه دار دارد و معمولاً به صورت تک نگین و یا به همراه الماس‌های کوچکی که اطراف آن قرار می‌گیرند، استفاده می‌شوند.

تراش الماس گلابی شکل (Pear Shaped Diamonds)

شکل این الماس، در واقع ترکیبی از شکل الماس‌های بیضی شکل و مارکیز می‌باشد و بیشتر بر پایه گوشواره یا مدال مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نوع الماس هم به دلیل طراحی خود، برای دستانی با انگشتان کوتاه و یا متوسط بسیار متناسب می‌باشد. اگر از انگشتری با این شکل برش استفاده می‌کنید توجه داشته باشید برای آن که ظاهری کشیده به دست بدهد، باید نوک تیز آن به سمت نوک انگشت‌ها باشد.

ظاهراً شکل Pear اولین بار در سال 1400 میلادی شناخته شده و در سال1700 میلادی سبک برلیان بر روی آن اعمال شد است. این شکل از الماس دارای یک گوشه تیز و دو گوشه منحنی شکل می‌باشد که ظاهری بسیار زیبا و جذاب به آن بخشیده است. اگر از انگشتری که شکل برش سنگ آن Pear است استفاده می‌کنید دقت داشته باشید که نوک تیز آن باید به سمت نوک انگشت‌ها باشد تا ظاهری کشیده به دست بدهد. درست همانند برش Marquise رعایت تقارن در این برش اهمیت زیادی دارد.

الماس با برش زمردی (Emerald Cut Diamond)

یکی از رایج‌ترین برش‌های الماس، الماس با برش زمردی است که به شکل یک مستطیل با گوشه‌های بریده شده می‌باشد. گوشه‌های خارجی مستطیل در این برش به مقدار کمی صاف می‌شوند تا از شکستن سنگ جلوگیری شود. این مدل به خاطر صفحات متحدالمرکز تخت آن، حالتی پلکانی را تداعی می‌کند. به همین دلیل این مدل به عنوان برش پله ایی شناخته می‌شود. عیوب و رنگ های نامرغوب در این الماس به خوبی قابل مشاهده و تشخیص می‌‌باشند. در نتیجه برش باید بر روی سنگ‌های با کیفیتی انجام شود. باید بدانید که تنها ۳ درصد از الماس‌های جهان به این شکل برش می‌خورند.

تراش الماس قلبی (Heart Diamonds)

این نوع الماس که از آن به عنوان نمادی از عشق یاد می‌کنند، شکلی مانند گلابی دارد با یک شکاف در قسمت بالایش. الماس‌های قلبی شکل، به خوبی بیانگر مهارت برش دهنده آن می‌باشند. این الماس‌ها برای گردن بند بسیار مناسب می‌باشند و در روزهای ولنتاین فروش بسیار زیادی دارند.

الماس برش رادیانت (درخشنده) (Radiant Cut Diamonds)

این شکل الماس که بیشتر در دهه ۱۹۸۰ مورد توجه مردم قرار گرفته بود به صورت مربع و یا مستطیل می‌باشد. این تراش ۷۰ زاویه دارد و ظاهر آن شکلی بین برش کوسنی و برش پرنسسی می‌باشد. ظاهر مدرن این الماس موجب شده است که امروزه نیز طرفداران زیادی داشته باشد.

الماس برش کوسنی یا کاشن (Cushion Cut Diamond)

این برش که علت اصلی ایجاد آن بالا بردن وزن سنگ می‌باشد، تقریباً در اواسط دهه ۱۷۰۰ میلادی ابداع شد. این الماس ترکیبی از برش قدیمی معدنی و برش مدرن بیضی با برشی عمیق و زاویه‌های بزرگ می‌باشد و همچنین این الماس قدمت زیادی دارد. به دلیل این که الگوی نوری در برش قدیمی این الماس‌ها دلپذیر‌تر و مشخص‌تر از نوع مدرن آن است، اکثر معامله کنندگان عتیقه به دنبال نمونه‌های قدیمی الماس هایی با این برش می‌باشند. قدمت این برش حدود ۲۰۰ سال می‌باشد و در بین افرادی که ظاهر کلاسیک را می‌‌پسندند محبوبیت فراوانی دارد.

تمام تراش‌های صفحه‌ای که در گوهرها انجام می‌شود کلیاتی شبیه به تراش الماس را دارند با این تفاوت که الماس سخت‌تر از بقیه است. اکثر الماس‌های بزرگ خاصیت ورقه ورقه شدن یا شکستگی سطحی دارند. برای تراش آنها باید ضربه‌ای توسط چکش و اسکنه (به روش سنتی) و لیزر به روش جدید در جهت رخ (شکست ورقه‌ای) طبیعی خود سنگ با شدت و فشار معین وارد آورد و برای تراش، آن را به تکه‌های کوچک‌تر تقسیم کرد با سنگ‌های راف (ناتراش) دیگر نیز برای تقسیم شدن به تکه‌های ریزتر این گونه رفتار می‌شود. اول سنگ ناتراش بریده شده، شکل داده شده و حالت کله قندی به خود می‌گیرد. سپس توسط تراشنده‌ها صفحات آن تراشیده، ترکیب و پرداخت می‌شود تا برای مرحله پایانیکه جلای سنگ می‌باشد آماده گردد.

امروزه تکنولوژی ماشین‌ها و دستگاه‌های تراش الماس به واسطه پرتوهای لیزر به گونه‌ای پیشرفت کرده که می‌توان شاهد نمونه‌های بسیار زیبا، بی نقص و کامل تراش نگین‌ها با ابعاد و اشکال مختلف بود.

۴. وزن (بر اساس قیراط):

بر اساس استاندارد بین المللی (SI) وزن الماس بر اساس قیراط محاسبه می‌شود. (غیر از سنگ‌هایی نظیر عقیق که دانه‌ای خرید و فروش می‌شود). تمام سنگ‌ای دیگر به تبعیت از الماس با این مقیاس وزن می‌شوند. هر قیراط برابر با یک پنجم گرم است و خود به 200 ریز واحد (ثوت) تقسیم می‌گردد. پس هر 5 قیراط معادل 1 گرم و هر 32 گرم (ct 160) یک اونس است.

اما قیراط چگونه به وجود آمد، این باور وجود داردکه اصالتا دلال‌ها و فروشندگان محلی برای وزن کردن سنگ از دانه‌های خشک شده گیاه اقاقیا استفاده می‌کردند که تقریبا وزنی برابر یک پنجم گرم داشتند. اما قیراط قابل اندازه‌گیری و استاندارد در اواخر قرن 19 میلادی و در اوایل قرن بیستم برای اکثر کشورها نهایی شد. باید توجه داشته باشید که  Carat نباید با  Karat که معیار اندازه گیری عیار طلا است اشتباه شود. این مقیاس با حرف K نشان داده می‌شود مقیاس وزن جواهرات  ct می‌باشد.

تاریخچه کشف الماس

یونانیان باستان نام این سنگ  را “آداماس” ، به معنی “شکست ناپذیر” ، “تخریب ناپذیر”  و “رام نشده” گذاشتند. جنگجویان در یونان باستان از این سنگ استفاده می كردند ، زیرا تصور می شد كه این سنگ ها عضلات جنگجویان را تقویت می كند و آنها را غیر قابل نفوذ می سازد. قدرت ، سختی و زیبایی این سنگ در طول تاریخ در بسیاری از تمدن ها ارزشمند بوده است. حافظ ، شاعر مشهور پارسی اظهار داشت كه ” رنگین کمان برای همیشه در یک الماس محصور می ماند “.

در دوران باستان ، همیشه فکر می کردند که این سنگ نمادی از برائت و خلوص است. یونانیان باستان تصور می کردند که الماس نشان دهنده اشک خدایان گریه کننده است. رومیان باستان فکر می کردند که الماس به عنوان بخشی از قسمت خارجی حلقه های ستاره ای می باشد که روی زمین افتاده بودند.

الماس‌های مشهور دنیا

  1. الماس امید (The Hope Diamond)

وزن: ۴۵.۵۵ قیراط

تراش: آنتیک کاشن

محل کشف: هند

گویا مشهورترین الماس دنیا، الماس رویای آبی است که در موزه اسمیت سونیان در واشنگتن نگهداری می‌شود. سوابق مالکیت آن تقریباً به چهار قرن بر می‌گردد. وزن این الماس آبی تیره 5/44 قیراط است . این سنگ به خاطر تاریخچه . ماجراهای پرفراز و نشیبی که داشته معروف است. این الماس تکه‌از الماس بزرگ و آبی رنگی است که در قرن 17 میلادی از بازرگان هندی، توسط تاورنیه فرانسوی که سفرها ماجراجویی‌های متعدد و جالبی برای به دست آوردن سنگ‌های قیمتی داشته خریداری شده در آن زمان وزن سنگ ناتراش 112 قیراط بوده است وقتی تاورنیه بع فرانسه برگشت الماس آبی را به شاه لوئی شانزدهم فروخت و الماس آبی تاج نامیده شد. شاه لوئی دستور تراش آن را داده و به گوهری 5/67 قیراطی درخشان مبدل ساخت. در جریان اتقلاب کبیر فرانسه این سنگ آسیب دیده و در سال 1830 به لندن رسید و باز تراشی شده به .وزن کنونی 5/44 قیراط با نام (Hope Diamond) ثبت گردید. هنری توماس هوپ که یک بانک‌دار معروف بود این سنگ 000/18 پوند خریده بود، الماس آبی به پسرش به ارث رسید اما نتوانست سرمایه گذاری مطمئنی با آن انجام دهد و به طور ناشیانه‌ای آن را به قیمت 000/80 پوند به پادشاه ترکیه فروخت. در سال 1911 این سنگ به زنی آمریکائی فروخته شد و در سال 1949 تاجری معروف از نیویورک آن را از خانواده  آن زن خرید و در رویدادهای مهم سرتاسر دنیا الماس آبی را به نمایش گذاشت. 9 سال بعد در سال 1958 هنگامی که از این راه به ثروتی هنگفت دست یافته بود، الماس را به منطقه‌ای که متولد آنجا بود هدیه کرد. (واشنگتن)

2. الماس کولینان (The Cullinan Diamond)

وزن: ۳۱۰۶.۷۵ قیراط

تراش: ۱۰۵ سنگ با براش‌های گوناگون

محل کشف: آفریقای جنوبی

مالک: الیزابت دوم

بزرگ‌ترین سنگ الماسی که در معدنی نزدیک پرتوریا در آفریقای جنوبی جهان پیدا شد، کولینان نام‌گذاری شد. این سنگ که یکی از مشهورترین الماس‌های دنیا است ۳۱۰۶٫۷۵ قیراط (۶۲۱ گرم) وزن داشت. از این سنگ، ۹ قطعه الماس تراشیده شده و ۹۶ سنگ کوچک تراشیده شده به دست آمد. بزرگ‌ترین آنها کولینان ۱ یا ستاره بزرگ آفریقا نام داشت و ۵۳۰٫۲۰ قیراط وزنش بود به شاه ادوارد پنجم پادشاه بریتانیا هدیه شد.. در مورد این الماس داستان‌هایی هم وجود دارد؛ گفته می‌شود جوزف آشچر وظیفه شکافتن آن را به عهده داشته. در آن زمان یک پزشک و پرستار نیز در کنار وی حضور داشته‌اند و وقتی که موفق به شکستن این سنگ بزرگ می‌شود، خودش هم غش کرده و از حال می‌رود.

دومین الماس از نظر بزرگی کولینان ۲ یا ستاره کوچک‌تر آفریقا است. وزن این سنگ ۴/۳۱۷ قیراط معادل ۵/۶۳ گرم اعلام شده که روی تاج سلطنت بریتانیا نصب گردیده و ۷ تکه بزرگ دیگر نیز بین خانواده درباریان تقسیم شد.

3. الماس کوه نور (Koh-i-Noor)

وزن: ۱۰۵.۶ قیراط

تراش: برلیان بیضی

محل کشف: هند

مالک: ملکه الیزابت دوم

این الماس از معادن هندوستان به دست آمده بود و یک بار توسط نادر شاه افشار به دست ایرانیان افتاد. پس از طی کیلومترها فاصله و دست به دست گشتن فراوان در سال ۱۸۵۰ به ملکه ویکتوریا هدیه شد و در حال حاضر در تاج محله ویکتوریا مادر است. این سنگ باراها تراشیده شده و اکنون ۶۰۲/۱۰۵ قیراط است. سنگ بسیار حیرت‌آور و بزرگی که در همان زمان کشف شد الماس «مغول بزرگ» نام دارد وزن آن تقریبا ۷۹۳ قیراط بود و در حال حاضر در نقطه‌ای ناشناخته است.

۴. الماس دریای نور

وزن: ۷۹۳ قیراط

تراش: جدولی، حالت آزاد. نوشته‌دار

محل کشف: معدن کلور، امروزه آندرا پرادش هند

دیگر الماس مشهور دنیا الماس دریای نور است که گویی زوج معروف کوه نور می‌باشد. دریای نور یک الماس صورتی رنگ و یکی از بزرگترین الماس‌ های شناخته شده جهان و بزرگترین الماس صورتی جهان با وزن ۱۸۲ قیراط معادل ۳۶/۴ گرم است. این الماس هم‌اکنون در موزه جواهرات ملی ایران در خیابان فردوسی تهران قرار دارد.

چه زمانی الماس، الماس واقعی نیست؟

همانند سایر گوهر سنگ‌ها، الماس نیز دارای نمونه‌های تقلبی، جایگزین و مشابه است.

تمام گوهرها از فرمول شیمیایی مشخصی برخوردارند. مثلا کوآرتز (سیترین و آمیتیست) اکسید سیلیکون است، الماس کربن خالص و یاقوت اکسید آلمینیوم است. سنگ‌های شبیه سازی شده سنگ‌هایی هستند که به عنوان دیگر سنگ‌ها به کار می‌روند. خواه این سنگ طبیعی باشد، خواه از سنگ دیگری به دست آمده باشد، قیافه و ظاهری مانند نوع طبیعی دارد.

اکثراً از شیشه و پلاستیک برای این کار سود می‌برنداما تمام آنها فرمول شیمیایی مغایری با سنگ اصلی دارند.

سنگ‌های مصنوعی آن دسته از سنگ‌ها هستند که در آزمایشگاه ساخته شده و از نظر بیشتر خصوصیات فیزیکی مانند: وزن مخصوص و ضریب شکست نور با گوهر اصلی مشابه‌اند. اما فرمول شیمیایی بسیار متفاوت و جدیدی دارند و هم‌چنین نمونه‌های دست ساز که غالباً نوع طبیعی نداشته و به جای الماس به کار می‌روند.

الماس حدود ۱۳ سنگ جایگزین دارد. شاید این گونه به نظر برسد که آنها به اندازه الماس جذاب و زیبا نیستند، اما دقیقاً در گاهی اوقات از نظر درخشندگی زیبایی و جذابیت با الماس برابری می‌کنند.

باید بدانیم که الماس گوهری جاودانه بوده و نمی‌توان با هیچ ماده‌ای روی آن خراش انداخت. چه بسا کلیه نگین‌های شبیه سازی شده و مصنوعی یا ترکیبی با  الماس خراشیده شوند.

سنگ‌هایی که به جای الماس داده می‌شود

سنگ کوبیک زیر کونیا یا همان (CZ) و سنگ مصنوعی مویز نایت

سنک کوبیک زیر کونیا در اواسط دهه هفتاد میلادی باعث وارد آمدن صدمات و ضربات هنگفتی به تجارت جهانی الماس شد.

این سنگ با مقایسه با الماس هم سایز خود سنگین‌تر است و روی جواهرات باعث وزن کاذب می‌شود. قبل از این که این سنگ توسط ابزار گوهرشناسی، شناسایی و معرفی شود، جواهر فروشان با فروش آن سود خوبی به دست آوردند. امروزه بازهم در فروشگاه‌های جواهری به دلیل طیف رنگ‌بندی این سنگ، پرکاربرد است.

رنگ زرد آن تا حد خیلی زیادی شبیه الماس زرد است اما اگر در طولانی مدت در معرض نو خورشید باشد، رفته رفته به خاکستری تغییر رنگ خواهد داد.

سنگ مویز نایت بر خلاف الماس دارای شکست نور دوگانه است و از درجه سختی بالایی در حد مقایسه با یاقوت برخوردار است. رنگ زرد کمرنگ آن خیلی شبیه و قابل قیاس با الماس زرد است.

سنگ‌های طبیعی مانند کوآرتز بی رنگ، یاقوت بی رنگ و توپاز بی رنگ گاهی اوقات به جای الماس فروخته می‌شوند. به هر حال کپی کردن الماس وجود دارد. برخی بلورهای کریستالی الماس شبیه به هرم دو لبه‌ای دارد که اوکتاهدرون نامیده می‌شوند اما این بلور نیز گاهی به وسیله شیشه کپی می‌شود که کارشناسان خیلی زودتر از افراد ناآگاه آن را شناسایی می‌کنند.

سنگ‌های مرکب دو لایه یا سه لایه‌ای. معمولاً سطح این سنگ‌ها از سنگ طبیعی ارزان قیمت درست شده مانند کوآرتز یا شیشه یا گارنت که ظاهری گیج کننده دارند و ذهن  را وادار به تصور اصلی بودن سنگ می‌کند. لایه وسطی یعنی کمربند سنگ از مواد رنگی پر شده و لایه زیری توسط شیشه و سنگ‌های بی ارزش پر شده است و به طور هنرمندانه این ۳ لایه به هم چسبیده‌اند. گاهی این سنگ‌ها حتی می‌تواند دستگاه اندازه‌گیری ضریب شکست نور را وادار به خطا کند.

  • دستگاه‌هایی برای تفکیک الماس از دیگر نمونه‌های مصنوعی، دستگاه ترمال کانداکتیویتی تستر یادیاموند تستر و دستگاه مویزنایت
  • الماس کماکان در آزمایشگاه تولید می‌شود. تجربه‌ها و آزمایشات در حدود سال 1950 بالاخره منجر به تولید آزمایشگاهی این سنگ شد و بعد از 20 سال به اوج خود رسید. اصلی‌ترین تولید کنندگان سنگ‌های مصنوعی کمپانی (Chatham) در ایالات متحده است که نمایندگی ‌های تحت لیسانس این کمپانی در کشور چین ماهانه حدود 500 قیراط سنگ ناتراش الماس تولید می‌کند. البته روی کمربند این الماس‌ها نشانه‌هایی وجود دارد که باعث تمیز دادن آنها می‌شود.
  • تعداد زیادی سنگ مصنوعی وجود دارد که به عنوان الماس یا اسامی مشابه با پیش‌وند و پس‌وند های نگارشی، تولید می‌شود. در نگاه اول و با توجه به اسم آنها، الماس به نظر می‌رسند نظیر الماس سعودی یا الماس برزیلی که تماماً از کوآرتز هستند. اما افراد ترجیح می‌دهند الماس طبیعی داشته باشند تا مصنوعی و ماشین ساز حتی اگر خیلی کوچک باشد.

چگونه می‌توان الماس طبیعی از الماس مصنوعی تشخیص داد؟

  1. تکه‌ای نگین الماس را روی نوشته کتاب یا روزنامه قرار دهید، اگر از میان سنگ توانستید نوشته را به طور واضح بخوانید آن سنگ قطعاً الماس نیست. این آزمایش روی الماس‌های خوش تراش و تراش جدید صدق می‌کند، در مورد الماس‌های تراش قدیم نمی‌توان این کار را کرد، البته گاهی اوقات مویزنایت (cz) خوش تراش این مرحله را می‌گذرانند.
  2. ابتدا سنگ را با الکل سفید و دستمال پنبه‌ای یا کتان نرم تمیز کنید. روی سطح سنگ با یک مداد شمعی سیاه خطی سرتاسر بکشید. اگر خط از بین رفت ادامه ندهید چون بعید است که سنگ الماس اصلی باشد. این کار به این دلیل است که الماس خاصیت جذب پذیری و چسبندگی نسبت به مواد چرب دارد از این عمل در معادن برای تفکیک الماس استفاده می‌شود.
  3. با ذره بین 10 برابر به صفحات سنگ نگاه کنید. اگر آنها لبه تیز و مشخص نداشت و لبه‌های آن سائیده و گرد شده و یا دارای حفره‌های ریز سطحی (chip) بود به احتمال خیلی زیاد سنگ اصل نیست. این حفره‌ها و سائیدگی‌ها بهترین راه است که بدانیم این سنگ (cz) یا دیگر انواع مصنوعی آن است. اگرچه در الماس‌های قدیمی باید دقت کرد چرا که ممکن است در مرور زمان سائیده شده باشد.
  4. (cz) همیشه در سایز مشابه و مساوی با الماس از آن سنگین‌تر است.
  5. (cz) اکثراً به وسیله دستگاه سنجش خاصیت هدایت گرمایی

(Thermal Conductivity Tester) تشخیص داده می‌شود. آما ای کار برای افراد عادی هزینه‌بر است. پس راه بهتر آن که سنگ را بین دو لب در دهان نگه داشته و با نوک زبان آن را حس کنید، الماس به مراتب سردتر از سنگ‌های آزمایشگاهی است (به جز مویزنایت)، راه دیگر آن که روی سطح الماس بدمید اگر بخار حاصل از تنفس شما زودتر جمع شد و از بین رفت سنگ شما الماس است.

  1. توسط ذره‌بین، با دقت به عمق سنگ نگاه کنید، سنگ‌های بهبود یافته با اشعه می‌تواند رنگ سبز و برخی اوقات دیگر رنگ‌ها را نشان دهد، این رنگ در قسمت‌های کم عمق‌تر نگین به ویژه کمربند، باعث تیره‌تر شدن رنگ آن نسبت به سایر نقاط سنگ می‌شود.
  2. در نگین‌های بزرگتر حتماً کمربند ناتراش (Rought Girdle) را محک بزنید
  3. اکثر الماس‌ها در نور ماوراءبنفش از خود عکس‌العمل نشان می‌دهند، اما اگر سنگ طبیعی شما، زرد یا آبی باشد این عکس العمل کمتر می‌شود اگر از اصل بودن سنگ خود مطمئن هستید و این ویژگی را نداشت، نگران نباشید چون این روش گاهی خطا دارد.

تاریخچه الماس و باور مردم درباره آن

الماس سنگی است که به معنای عمیق بیان می‌کند که “من شما را دوست دارم”. این سنگ نماد عشق عمیق، همیشگی است.

تراث با بررسی تاریخچه الماس معتقد است رزمندگان در یونان باستان از الماس استفاده می‌كردند، زیرا تصور می‌شد كه این سنگ عضلات جنگجویان را تقویت کرده و آن‌ها را غیرقابل نفوذ می‌سازد. قدرت، سختی و زیبایی الماس در طول تاریخ در بسیاری از تمدن‌ها ارزشمند بوده است.

باور یهودیان در مورد الماس، به گفته آنها، در گذشته از الماس به عنوان یک سنگ معمولی استفاده نمی‌شد. كاهنان اعظم يهود با استفاده از الماس متهم صحنه جنايت را كشف می‌كردند. آن‌ها اعتقاد داشتند كه اگر الماس در مقابل مظنونان به جنایت قرار بگیرد، می‌تواند حقیقت مربوط به آن شخص را فاش كند. اگر سنگ مات یا سیاه شود، فرد مقصر است و اگر از آتش بدرخشد، آن شخص بی‌گناه است.

برخی از افراد اعتقاد داشتند كه الماس توانایی بهبود هر نوع درد جسمی‌ و روحی را دارد. زمانی بود که مردم برای مداوای زخم‌ها یا التیام دردهای خود به جای پزشکان به الماس اعتقاد داشتند. داشتن یک الماس می‌توانست همه بیماری‌ها از افسردگی تا عفونت یا بیماری پوستی را درمان کند.

رومی‌ها و یونانی‌ها درباره تاریخچه الماس داستان عجیبی دارند. آن‌ها در داستان خود درباره اشک‌های خدا صحبت می‌کنند. آن‌ها معتقد بودند که الماس اشک خداست که به شکل یک سنگ درخشان معمولی درآمده است.

علاوه بر این، از نظر افلاطون فیلسوف یونانی، الماس‌ها موجوداتی زنده قلمداد می‌شدند که دارای روح آسمانی بودند.

هندوها از الماس برای حکاکی چشم مجسمه‌های خود استفاده می‌کردند. آن‌ها معتقد بودند وقتی صاعقه به صخره‌ها برخورد می‌کند، به طور خودکار الماس ایجاد می‌شود و آن‌ها قدرت جذب صاعقه را دارند.

در تاریخچه الماس اعتقاد مردم ایران باستان در مورد الماس بسیار جالب است. آن‌ها می‌گفتند از آنجا که خدا هیچ گونه حرص و آز نسبت به الماس یا فلزات گرانبهای دیگری نداشت، جهان را خلق کرد. در همان زمان، شیطان به حوا برخورد کرد که عاشق گل‌های رنگارنگ و روشن در باغ بهشت بود. با توجه به این موضوع، او بر اساس آن گل‌های زیبا، چنان سنگ قیمتی شگفت‌انگیزی ایجاد کرد تا فقط بتواند انسان را وسوسه کند.

تقریباً در هر تمدنی، الماس محبوب است. تمام تمدن‌ها در یک موضوع در مورد الماس اتفاق نظر دارند و آن این است که الماس نماد عشق و تمام نیروهای لازم برای یک جامعه سالم است و قدرت زیادی را برای صاحب خود به ارمغان می‌آورد. الماس همیشه سنگ برنده‌ها محسوب می‌شد. الماس طلسم ژولیوس سزار، لوئی چهارم و ناپلئون بود.

خواص درمانی الماس

جالب است بدانید که اعتقاد بر این است که قدرت این سنگ  هنگامی که دور گردن یا روی دست چپ استفاده می شود، افزایش می یابد. تصور می شود که این سنگ به درمان بسیاری از بیماری های جسمی نیز کمک می کند ، زیرا سیستم بدن را تصفیه می کند. هندوهای باستان معتقد بودند که ارتعاشات الماس باعث تقویت هر عضوی از بدن ، به ویژه قلب و مغز می شود.

در شرق ، از این سنگ قیمتی به عنوان تقویت کننده قلب استفاده می شود. به طور معمول کسی که بیمار باشد ، الماس را در یک لیوان آب قرار می دهند. لیوان را یک شب در کنار تخت بیمارمی گذارند و وقتی صبح می رسد ، آب باید در چند مرحله توسط بیمار نوشیده  شود تا به بهبودی قلب او کمک کند.

به طور کلی ، این سنگ قیمتی و زیبا برای جلوگیری از بیماری های قلبی عروقی ، سرطان خون، آرامش بخش کنترل کننده سیستم‌های الکترونی دربدن  و مشکلات اسکلتی بسیار مفید است. این سنگ ها غدد درون ریز بدن را تحریک می کنند ، متابولیسم  بدن را متعادل می کنند و بینایی چشم را تقویت می کنند. همچنین اعتقاد بر این است که این سنگ به درمان گلوکوم و سرگیجه  کمک می کند  و با دردهای معده مقابله می کند. این سنگ ها همچنین می توانند به تقویت حافظه ، رفع افسردگی ، تب ، خستگی ، بیماری پوستی و کابوس ها کمک کنند. انرژی قوی الماس می‌تواند باغث مصونیت در بدن شود هم‌چنین تقویت کننده انرژی مثبت و دفع کننده انژی منفی می‌شود. الماس مربوط یه چاکرای هفتم است.

چگونه می توان الماس را تمیز کرد؟

الماس یک سنگ قیمتی بسیار سخت است ، بنابراین می توانید بدون نگرانی با استفاده از آب گرم و صابون و یک برس کوچک آن را تمیز کنید. اکثر الماس ها برای تمیز شدن به روش مافوق صوت و بخار هم نیاز دارند اما باید مطمئن شوید که سنگ شما قبل از انتخاب هر یک از این دو روش تحت هیچ تیماری قرار نگرفته باشد یا شکافی در آن وجود ندارد. همیشه جواهرات را متناسب با ظریف ترین عنصر قطعه تمیز کنید.

چگونه از الماس مراقبت کنیم؟

مراقبت از این سنگ بیشتر مربوط به جدا نگه داشتن آن از سایر قطعات جواهر شماست. این سنگ هر سنگ قیمتی دیگری را خراش می دهد زیرا در بالاترین نقطه سختی قرار دارد. هر قطعه از این سنگ را نیز جداگانه نگه دارید تا از آسیب رساندن آنها به یکدیگر جلوگیری شود. در صورت امکان آنها را در کیسه های نرم یا جعبه های جداگانه نگه دارید.